ဂါဇာမှ စိုးရိမ်ဖွယ်အခြေအနေရှိ အရပ်သားများအတွက် အထောက်အပံ့များ တိုးမြှင့်ရေး၊ ၎င်းအထောက်အပံ့များ ဘေးကင်းစွာ ပေးပို့နိုင်ရန် တိုက်ခိုက်မှုများ ရပ်တန့်ထားရေးတို့ပါဝင် တောင်းဆိုထားသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက သောကြာနေ့တွင် ချမှတ်လိုက်သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှ တားမြစ်ခြင်း မပြုနိုင်ရန် တစ်ပတ်ခန့် သံတမန်ရေးရာ အပြင်းအထန် ငြင်းခုံခြင်းများ အဆုံးသတ်သွားခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

 

မဲပေးမှုမှာ ၁၃-၀ ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်နှင့် ရုရှားတို့ မဲပေးခြင်း မပြုခဲ့ပါ။

 

အမေရိကန်နိုင်ငံက အခိုင်အမာရပ်တည်ချက်မှာ ချက်ချင်းအပစ်ရပ်ရေး မတောင်းဆိုလိုပေ။

 

ယင်းအစား "အပြည့်အဝ၊ လျင်မြန်၊ ဘေးကင်းစွာနှင့် အဟန့်အတားမရှိ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ရယူပိုင်ခွင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ရန်” အချိန်နှင့် နေရာ မဖော်ပြထားသည့် "အရေးပေါ်၊ တိုးမြှင့်ထားသော လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ရပ်တန့်မှုနှင့် စင်္ကြံ” ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

 

အထောက်အပံ့များကို အစ္စရေးက စစ်ဆေးနိုင်ရန် ဖိအားပေးမှုကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသည် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မဲပေးရန် အကြိမ်ကြိမ် နှောင့်နှေးခဲ့ကာ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူများက အလျော့အတင်း လုပ်ယူနိုင်ခဲ့၍ အမေရိကန်ဗီတို သုံးစွဲခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်နိုင်ခဲ့သည်။

 

အမေရိကန်နိုင်ငံက အတော်လေး ပြင်းထန်တဲ့ သံတမန်ရေးရာရှုပ်ထွေးမှုကနေ ဒီတစ်ပတ် ရုန်းထွက်နိုင်ခဲ့တယ်

 

“အမေရိကန်နိုင်ငံက အတော်လေး ပြင်းထန်တဲ့ သံတမန်ရေးရာရှုပ်ထွေးမှုကနေ ဒီတစ်ပတ် ရုန်းထွက်နိုင်ခဲ့တယ်။” ဟု နိုင်ငံတကာ အကျပ်အတည်းရေးရာအဖွဲ့၏ ကုလသမဂ္ဂညွှန်ကြားရေးမှူး Richard Gowan က ပြောသည်။

 

"လုံခြုံရေးကောင်စီက ဆုံးဖြတ်ချက်မှာပါတဲ့ အလွန်နားလည်ရခက်ခဲရှုပ်ထွေးတဲ့ စာသားတွေကို ကုလအဖွဲ့ဝင် အတော်များများ ကျေနပ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကျွန်တော် ထင်တယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ဆုံးတော့ လုံခြုံရေးကောင်စီ က တစ်ခုခုကို သဘောတူညီမှု ရယူနိုင်တဲ့အတွက် သူတို့လည်း သက်သာရာ ရသွားမှာပါ။”

 

ဆုံးဖြတ်ချက်က ဂါဇာရှိ တိုက်ပွဲများအပေါ် မည်သို့ သက်ရောက်မည်ကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။ အစ္စရေး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးများကြောင့် ပါလက်စတိုင်း ၂၀,၀၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည် ဟု ဂါဇာမှ ကျန်းမာရေးအရာရှိများက ပြောကြားခဲ့သည်။ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များ ဖြစ်နိုင်သည့် လမ်းကြောင်းမှန်သမျှက တိုးမြှင့်ပေးရန်လည်း တောင်းဆိုထားသည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်တွင် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ အစ္စရေးကို ဟားမက်စ်ဦးဆောင်တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ဖမ်းဆီးထားသော ဓားစာခံ အားလုံး ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးရေးလည်း တောင်းဆိုထားသည်။

 

လုံခြုံရေးကောင်စီဆုံးဖြတ်ချက်သည် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများကို ဥပဒေအရတာဝန်ခံစေသော်လည်း လိုက်နာ အားထုတ်မှုမှာမူ အထွေထွေသဘောတူညီချက်လိုအပ်ပြီး ရရှိရန် ခက်ခဲနိုင်သည်။

 

“ဒါက ပြည့်စုံကောင်းမွန်တဲ့ စာသားမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိပါတယ်။” ဟု ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို ဦးဆောင်ခဲ့သည့် အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုအတွက် သံအမတ် Lana Nusseibeh က ပြောသည်။

 

"အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကသာ ခံစားနေရမှုတွေ ရပ်တန့်နိုင်မယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိပါတယ်။”

 

ပစ်ခတ်မှုများ ရပ်ဆိုင်းထားရေးတောင်းဆိုမှုတစ်ခု ပါဝင်သည့် အစောပိုင်း ဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို တစ်စိတ် တစ်ပိုင်း ပြန်လည်ချမှတ်ရန် နောက်ဆုံးမဲမပေးမီတွင် ရုရှားက အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း အမေရိကန် နိုင်ငံက ဗီတိုဖြင့် ပယ်ချခဲ့သည်။

 

အစ္စရေးကမူ ဂါဇာသို့ ဝင်ရောက်မည့် အထောက်အပံ့များကို ဆက်လက် ကြပ်မတ်စစ်ဆေးသွားရန် အခိုင်အမာ ရင်ဆိုင် ငြင်းခုံခဲ့သည်

 

အစ္စရေးက အထောက်အပံ့ပို့ဆောင်မှုများအားလုံးကို စစ်ဆေးနေဦးမည်လားဆိုသည့် မေးခွန်းတစ်ခု အဓိက အချက်အဖြစ် ကျန်ရှိနေသေးသည်။ ၎င်းစစ်ဆေးမှုများက အစားအသောက်၊ လောင်စာဆီ၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြား အထောက်အပံ့များပေးအပ်မှုကို နှောင့်နှေးစေသည်ဟု ကုလအရာရှိများက ပြောသည်။ သို့ရာတွင် အစ္စရေးကမူ ဂါဇာသို့ ဝင်ရောက်မည့် အထောက်အပံ့များကို ဆက်လက် ကြပ်မတ်စစ်ဆေးသွားရန် အခိုင်အမာ ရင်ဆိုင် ငြင်းခုံခဲ့သည်။

 

“ကောင်စီက အထောက်အပံ့တိုးမြှင့်ဖို့ လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် ဟားမက်စ်အကြမ်းဖက်တွေဆီကို လက်နက်တွေ မှောင်ခိုသွင်းယူတာ၊ လွှဲပြောင်းတာတွေကို တားမြစ်ဖို့လည်း လုပ်ဆောင်ရမယ်။” ဟု ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အစ္စရေး လက်ထောက် သံအမတ် Jonathan Miller က ပြောသည်။

 

ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ကုလအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ပထမဆုံးအဆင့်အနေဖြင့် ဂါဇာသို့ဝင်ရောက်သော အထောက်အပံ့များသည် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာအထောက်အပံ့များဖြစ်စေရေး "ဖြစ်မြောက်ရေး၊ ညှိနှိုင်းရေး၊ စောင့်ကြည့်ရေးနှင့် အတည်ပြုရေး" တာဝန်ရှိပြီး "သက်ဆိုင်ရာပါဝင်သူများအားလုံးနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေး" ရမည့် အထူးညှိနှိုင်းရေးမှူးတစ်ဦး ခန့်အပ်ရမည်ဖြစ်သည်။

 

ညှိနှိုင်းရေးမှူးသည် အထောက်အပံ့များ ပေးအပ်မှု ချောမွေ့ရေး ဘက်အားလုံးနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရန် တာဝန်ယူရမည်ဖြစ်ပြီး တိုးတက်မှုအစီရင်ခံစာကို ရက် ၂၀ အတွင်း ကောင်စီသို့ တင်ပြရမည်ဖြစ်သည်။

 

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် Linda Thomas-Greenfield က မဲမပေးခဲ့သော်လည်း ဆုံးဖြတ်ချက်သည် "အကျပ်အတည်းရဲ့ ပြင်းထန်မှုကို ဖော်ထုတ်ထားပြီး ကျွန်မတို့အားလုံး ပိုမိုလုပ်ဆောင်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတာ တောင်းဆိုထားပါတယ်။” ဟု ပြောသည်။ သူမက ကောင်စီသည် "လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ရပ်တန့်မှုတွေ ပြန်လည်စတင်ဖို့ ဆက်လက်ထောက်ခံရမယ်။” ဟုလည်း ပြောသည်။

 

Ms. Thomas-Greenfield က အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မဲမပေးခြင်းကို ရှင်းလင်းမှုမပြုသော်လည်း ဟားမက်စ်တို့၏ အစ္စရေးအပေါ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချမှုမပြုသည့်အတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို သူမ အလွန်စိတ်ပျက်မိကြောင်း ပြောသည်။

 

အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ စာသားများ ၎င်းတို့ နှစ်သက်သလို ပြင်ဆင်ရန် အားထုတ်မှုသည် "ကိုယ်ကျိုးကြည့်၊ အရှက်မဲ့ခြင်း” နှင့် "ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိခြင်း” ဖြစ်သည်ဟု ရုရှား၏ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာသံအမတ် Vasily Nebenzya က ပြောသည်။

 

၎င်းက ဆုံးဖြတ်ချက်သည် "အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များ စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နိုင်ရန် မီးစိမ်း” ပြသည့် အခြေအနေသို့ ပြေလျော့အားနည်းသွားသည်ဟု ပြောသည်။ ရုရှားက ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဗီတိုမသုံးရခြင်း တစ်ခုတည်းသော အကြောင်းမှာ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အာရပ်နိုင်ငံများက ထောက်ခံသောကြောင့်သာ ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

 

ကုလအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် António Guterres က "လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များ ထိရောက်စေလိုလျှင် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အပစ်ရပ်ရေး အမှန်တကယ်လိုအပ်ကြောင်း လူအများ နားလည်စေနိုင်ရန်” ဆုံးဖြတ်ချက်က လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောသည်။

 

ကုလဆိုင်ရာ ပါလက်စတိုင်း ကိုယ်စားလှယ် Riyad Mansour က စိတ်ခံစားချက်ပါဝင်သည့် မိန့်ခွန်းတစ်ခု ကောင်စီသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ မိဘများ ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီးနောက် ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် ဆေးရုံကို တိုက်ခိုက်မှု၌ အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် မိန်းကလေးငယ်တစ်ဦး၏ အဖြစ်အပျက်ကို ပြန်ပြောင်း ပြောပြခြင်းဖြစ်သည်။ ဂါဇာကို မမျှမတ တိုက်ခိုက်သည်ဟု အစ္စရေးကို ၎င်းက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

 

“ဒီဆုံးဖြတ်ချက်က မှန်ကန်တဲ့ ဦးတည်ရာဆီသို့ ခြေလှမ်းတစ်လှမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို အကောင်အထည် ဖော်ရပါမယ်။ ပြီးတော့ ချက်ချင်း အပစ်ရပ်ရေး ကြီးမားတဲ့ ဖိအားလည်း ပါဝင်ရပါမယ်။” ဟု Mr. Mansour က ပြောသည်။

 

ကိုးကား - The New York Times

 

ပုံစာ - အစ္စရေးတို့၏ ဘေးကင်းရာသို့ ထွက်ခွာရေး အမိန့်ကြောင့် ဂါဇာအလယ်ပိုင်း Bureij မှ ဒေသခံများ တောင်ဘက် မိုင်အနည်းငယ်ရှိ Deir al Balah သို့ ရောက်ရှိလာစဉ်။ (Photo: AFP – Getty Images)